Ani Markosian – Met de komst van de stroom vluchtelingen in ons land is het debat omtrent huwelijksdwang weer op gang gekomen. In Nederland zijn er geen bevoegde instanties die zich bezighouden met de kwestie ‘huwelijksdwang’. Om die reden worden de dwanghuwelijken niet geregistreerd en ontbreken er harde cijfers waaruit afgeleid kan worden dat dwanghuwelijken voorkomen. Desalniettemin acht het kabinet het aannemelijk dat gedwongen huwelijken voorkomen. Volgens het kabinet betreft dit een ernstige problematiek dat in strijd is met de openbare orde. Daarom heeft het kabinet ingestemd met de ‘Wet tegengaan huwelijksdwang’ die op 5 december 2015 inwerking is getreden. Door middel van wijzigingen in het Burgerlijk Wetboek zal het sluiten van een gedwongen huwelijk bemoeilijkt worden.
Aanvankelijk was het doel om ervoor te zorgen dat huwelijksdwang aan banden wordt gelegd. Daarnaast dient de wet ervoor te zorgen dat de huwelijken die in het buitenland gesloten zijn niet snel erkend kunnen worden indien het in strijd wordt geacht met de openbare orde. [1] Eén van de maatregelen om het doel te bewerkstelligen is het verbod op een neef-nicht huwelijk. Een huwelijk tussen bloedverwanten in de derde of vierde graad zal een beletsel vormen. De regering is van mening dat het aannemelijk is dat er bij huwelijken met bloedverwantschap vaker sprake is van dwang uit de familiale omgeving van een van de aanstaande echtgenoten.
Van genoemd beletsel is echter geen sprake indien de echtgenoten onder ede toestemming geven om het huwelijk aan te gaan. De beëdigde verklaring zal ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand worden afgelegd. Volgens de regering zal de verklaring onder ede een zeer sterke prikkel vormen om de waarheid te spreken. Bij twijfel of er sprake is van dwang kan de betrokkene een extra reflectiemoment krijgen om bij zichzelf te rade te gaan of het huwelijk al dan niet uit volle overtuiging en vrije wil wordt gesloten.[2] Derhalve kan de ambtenaar niet ambtshalve beoordelen of er al dan niet sprake is van bloedverwantschap in de derde of vierde graad in de zijlinie. Afgezien van het feit dat een mogelijke bloedverwantschap niet geregistreerd wordt in de gemeentelijke basisadministratie, kan deze ook niet afgeleid worden uit de geboorteakten van de aanstaande echtgenoten.[3]
Voorts dient opgemerkt te worden dat het inperken van de mogelijkheid tot het sluiten van een huwelijk met een bloedverwant in de derde of vierde graad ook consequenties heeft voor de erkenning van het vaderschap. De ambtenaar van de burgerlijke stand zal de erkenning van het vaderschap weigeren indien er sprake is van een bloedverwantschap tussen de man die het kind wil erkennen en de moeder van het kind.
Heeft u vragen omtrent de ‘Wet tegengaan huwelijksdwang’ of over het verbod tussen neef-nicht huwelijken, neem dan vrijblijvend contact op met Jureka voor advies.
—
[1] Kamerstukken II 2012/13, 33 488, nr. 3. (MvT) p. 1.
[2] Kamerstukken II 2012/13, 33488, nr. 3 (MvT) p. 8.
[3] Kamerstukken II 2012/13, 33 488, nr. 3. (MvT) p. 18.
