Een aantal vragen waar u als werknemer tegenaan kunt lopen bij faillissement
Radha Pull Ter Gunne – Het faillissement van V&D hield Nederland wekenlang in de ban, maar ook hiervoor werd faillissement gezien als een ‘hot item’. De afgelopen 3 jaren zijn vele bekende ondernemingen zoals Free Record Shop, Halfords, Mexx, Schoenreus en Miss Etam failliet verklaard. Sinds kort kan ook Perry Sport aan dit lijstje worden toegevoegd. Een aantal van deze bedrijven hebben een doorstart kunnen maken, maar een faillissement zal er vaak toe leiden dat een groot aantal banen wordt geschrapt. Bent u een werknemer van een bedrijf dat onlangs failliet is gegaan of vreest u hiervoor? Lees nu waar u rekening mee dient te houden.
Faillissement
Wanneer een bedrijf failliet gaat, wordt een curator aangewezen welke het faillissement zal begeleiden. Door faillissement verliest de eigenaar zijn beschikkingsbevoegdheid over het bedrijf. De curator zal tijdens de periode van het faillissement zoveel mogelijk schuldeisers proberen af te betalen. U, als werknemer valt ook onder de reikwijdte van het begrip schuldeiser. De curator zal uw arbeidsovereenkomst zo spoedig mogelijk beëindigen om te voorkomen dat het bedrijf u nog meer geld schuldig is, waarbij hij niet verplicht is een ontslagvergunning aan te vragen bij het Uitkeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV).
Loonvordering
Wanneer een bedrijf failliet is en u nog loon krijgt van het bedrijf, kunt u een vordering indienen bij de curator. Omdat uw werkgever uw loon niet langer kan betalen zal het UWV deze verplichting van uw werkgever overnemen en uw loon voor een beperkte periode van maximaal 13 weken als uitkering uitbetalen. U behoudt namelijk het recht op loon tot het einde van uw opzegtermijn. Ook tijdens faillissement worden de afspraken in uw contract nageleefd. Is uw arbeidsovereenkomst echter opgezegd voordat het bedrijf failliet ging, dan heeft u geen recht op een uitkering. Er zijn echter twee uitzonderingssituaties.
Ten eerste is dit het geval wanneer er sprake is van een onmisbare samenhang tussen de omstandigheid die tot het eindigen van de arbeidsovereenkomst heeft geleid en de situatie dat de werkgever zijn rekeningen niet meer kan betalen. Een slechte financiële situatie kan niet worden aangemerkt als een onmisbare samenhang. Wanneer het bedrijf wordt overgenomen, bestaat er wel voldoende samenhang tussen het einde van de arbeidsovereenkomst en de betalingsonmacht wanneer dezelfde omstandigheden de reden zijn voor de overgang en het faillissement.[1]
De tweede uitzonderingssituatie is wanneer er een loonvordering op de werkgever ontstaat na het einde van de arbeidsovereenkomst, meestal door een rechterlijk vonnis.[2]
Van belang is dat de aanvraag voor de uitkering moet worden ingediend binnen 26 weken nadat de werkgever niet meer in staat is om zijn lopende rekeningen te betalen. Wanneer u deze termijn overschrijdt, vervalt uw aanspraak op een uitkering.[3] Het is dus van belang tijdig contact op te nemen met het UWV.
Concurrentie- en/of relatiebeding
Bent u bij het tekenen van uw contract een concurrentie- en/of relatiebeding aangegaan, dan blijft deze in stand na faillissement. Ook blijft het beding geldig wanneer de curator u niet wijst op het in stand blijven van het concurrentie- en/of relatiebeding na faillissement. Dit beding behoudt zijn waarde voor het geval een eventuele koper geïnteresseerd is in de overname van het bedrijf. De curator zal door dit beding namelijk een hogere prijs kunnen vragen waardoor de boedel van het bedrijf een hogere waarde zal krijgen. Afdwingbaarheid van het beding verandert echter wanneer de curator zijn activiteiten staakt. Hij verliest dan zijn belang en zal geen beroep meer kunnen doen op het beding. De koper van het failliete bedrijf kan het beding ook niet afdwingen. De reden hiervoor is dat de koper geen partij was bij de arbeidsovereenkomst tussen u en uw oorspronkelijke werkgever. Het kan echter voorkomen dat in de tekst van het beding een clausule is opgenomen die ertoe strekt de belangen van anderen dan die van de werkgever te beschermen.
WW-uitkering
Bent u na opzegging van uw arbeidsovereenkomst niet direct in staat een nieuwe baan te vinden, dan kunt u een WW-uitkering aanvragen. U ontvangt de eerste twee maanden van uw WW-uitkering 75 procent van uw laatstverdiende loon. Na deze twee maanden ontvangt u 70 procent van uw laatstverdiende loon. De duur van de uitkering is drie maanden, te rekenen vanaf de eerste dag waarop het recht op de uitkering is ontstaan.
U heeft recht op een WW-uitkering als u aan een aantal voorwaarden voldoet. Ten eerste moet u werkzaam zijn geweest als werknemer waardoor u verzekerd bent voor werkloosheid. Ten tweede moet er sprake zijn van een verlies van minimaal vijf arbeidsuren per week of de helft van het aantal gewerkte uren per week. Ten derde moet u beschikbaar zijn om betaald werk te verrichten. Ten vierde moet u in de afgelopen 36 weken ten minste 26 uren hebben gewerkt en als laatste moet werkloosheid niet aan uw schuld te wijten zijn. De periode van drie maanden kan maximaal worden verlengd met 38 maanden.[4] Verlenging van de uitkering is direct verbonden aan het aantal jaren dat u heeft gewerkt. Wanneer u een WW-uitkering ontvangt wordt u verplicht zo snel mogelijk weer aan het werk te gaan. Dit houdt in dat u tijdens de eerste zes maanden van uw uitkering kunt solliciteren naar banen op uw niveau of één niveau lager. Na zes maanden wordt echter al het arbeid als passend ervaren. Zou u een baan afwijzen omdat u deze bijvoorbeeld niet bij u vindt passen, dan bent u verwijtbaar werkloos en zult u geen WW-uitkering meer ontvangen.
Jureka
Heeft u meer vragen over dit onderwerp, neem dan contact op met Stichting Jureka of kom langs op één van de gratis spreekuren*. Onze juristen bieden u graag juridisch advies op maat. Kijk voor meer informatie over onze diensten op onze website www.jureka.nl.
* Stichting Jureka houdt elke zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur gratis juridische spreekuren in verschillende bibliotheken.
—
[1] CRvB 19 februari 2014, ECLI:NL:CRVB:2014:636.
[2] De Casparis, T&C sociale zekerheidsrecht, art. 62 WW (online, laatst bijgewerkt op 19 januari 2016).
[3] Centrale Raad van Beroep 2 februari 2014, ECLI:NL:CRVB:2013:BZ1784.
[4] H.L. Bakels, e.a., Schets van het Nederlandse arbeidsrecht’, Deventer: Wolters Kluwer 2015, p.440-441.
